21 خرداد 1404

مرکز تخصصی مهدویت

کتاب «زمان بیداری»؛ پاسخ به سؤالات پرتکرار مهدویت با رویکرد قرآن و حدیث رونمایی شد

حجت‌الاسلام مسلم کامیاب، استاد و پژوهشگر مرکز تخصصی مهدویت و مؤلف کتاب «زمان بیداری» (پاسخ به سؤالات متداول و پرتکرار در بین نسل جوان در حوزه مهدویت) در گفت‌وگویی خبری گفت: اندیشه مهدویت، در قالب منجی آخرالزمان، همواره مورد توجه ادیان ابراهیمی و غیرابراهیمی بوده و در هر دینی با نامی مشخص، طرح شده است. در اسلام، به‌‏ويژه در مذهب امامیه، اعتقاد به امام دوازدهم، حول محور خلافت و امامت شناخته می‌شود.

وی اظهار کرد: براساس این دیدگاه و وجود تمایز با برخی از گروه‌ها و فرقه‌های اسلامی، این اعتقاد مورد هجوم قرار گرفته است. آنان از روی عناد با طرح سؤالات و ادعاها درصدد نابودی این اعتقاد هستند. از این‌رو، از همان ابتدا، دانشمندان شیعی درصدد پاسخگویی به برخی شبهات برآمده‌اند. از جمله ابوسهل نوبختی با تألیف کتاب «الرد علی الواقفه و تنبیه الامه» به مبارزه با جریان‌های انحرافی و دفاع از مسئله امامت پرداخت. همچنین برخی از محدثان با تدارک ابوابی با رویکرد اثباتی به مقوله مهدویت واکنش نشان دادند. کلینی در الکافی، ضمن برجسته کردن وجود امام عصر(عج) به مسئله غیبت در قالب یک مجموعه روایی اشاره کرده است. محمد بن علی بن بابویه هم در کتاب «کمال الدین و تمام النعمه» به مباحث غیبت انبیا و سؤالات بعدی آن، از جمله مسئله طول عمر اشاره دارد.

کامیاب ادامه داد: در دوران فعالیت متکلمان بغدادی، دانشمندان شهیری همچون شیخ مفید و شیخ طوسی هم به مباحث عقلی و کلامی مهدویت اشاره دارند و آثاری در پاسخ به شبهات مخالفان و جریان‌های انحرافی تدوین کرده‌اند و این سیر در طول تاریخ به‌ویژه بعد از انقلاب اسلامی به خاطر تکثر شبهات ادامه داشته است.

مؤلف کتاب «زمان بیداری» با اشاره به این اثر گفت: این اثر به درخواست یکی از مؤسسات دغدغه‌مند مهدوی، یعنی بنیاد حضرت مهدی موعود(عج) شهرستان امیدیه در زمینه شبهات و سؤالات مهدوی تدوین شده است. در دفتر اول، به‌منظور حفظ روشمندی نوشتار تنها به سؤالات و شبهاتی که رویکرد قرآن و حدیث دارند، پرداخته شده و از سایر رویکردها، مانند آسیب‌ها و جریان‌های انحرافی مهدوی پرهیز شده است.

وی افزود: در این رویکرد چند نکته لحاظ شده است: اول اینکه آثاری که در زمینه پاسخگویی به سؤالات مهدوی در سابق منتشر شده‌اند، مورد بررسی قرار گرفت و در کنار آن، به سؤالات پرتکراری که در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های معاند منتشر شده است، توجه شد. پس از بررسی‌های به عمل آمده تنها سؤالات تازه و یا سؤالاتی که به‌طور مبسوط به آن‌ها پاسخ داده نشده است، در این کتاب ذکر شدند تا از تکرار مجدد جلوگیری شود. دوم اینکه برخی از منابع مهم مهدوی، برای آشنایی مخاطبان، به‌منظور پژوهش معرفی شده است. هدف از این کار، ترمیم کم‌توجهی به منابع مهدوی و شناخت برخی منابع آسیب‌زاست.

این پژوهشگر مهدویت گفت: نکته سوم اینکه برخی از سؤالات، از مبانی فکری شیعه است که شرح آن، به بسیاری از شبهات پاسخ خواهد داد و به جای ذکر تک تک شبهات به آن مبنا اشاره شده؛ مانند شیوه آیات قرآن در معرفی امام عصر(عج). در بخش حدیث در ابتدای هر گفتار، برای آشنایی خواننده، اجمالی از آن موضوع بیان شده است که تفصیل آن به بحث‌های بیشتری نیاز دارد.

کامیاب بیان کرد: طبیعی است که حجم سؤالات و شبهات بیش از مقداری است که در کتاب آمده که ان‌شاءالله در دفاتر دیگر به آن پرداخته خواهد شد.

یادآور می‌شود، از این پژوهشگر پیش از این آثاری چون «بررسی و نقد ایده تعدد قائمیت در جریان احمد اسماعیل»، «پذیرش مدعیان دروغین مهدویت در ایران معاصر» و «حدیث‌پژوهی مهدویت» در زمینه مهدویت پژوهی منتشر شده است. همچنین مقالات پژوهشی و ترویجی متعددی نیز به قلم او در این زمینه در مجلات مختلف منتشر شده است.

منبع: خبرگزاری ایکنا