راهنما: استاد حجت الاسلام و المسلمين دكتر رضا علي كرمي
مشاور: استاد حجت الاسلام و المسلمين دكتر محمد صابر جعفري
محقق: حسن ملائي
چكیده
اين رساله تلاش نموده است آثار تربيتي نيايش را از ميان متون اسلامي و ادعيه قرآني و روايي استخراج نمايد تا بدين وسيله، نيايش و دعا و عبادت را به عنوان يك مدرسه عملي، در زمينه تربيت همه جانبه انسان معرفي نمايد به همين جهت در فصل اول، كليات لازم درباره تربيت و نيايش نظير ضرورت، مفهوم و گستره آنها و نيز مباني مهم نيايش شامل مباني هستي شناسي، انسان شناسي و معرفت شناسي مورد مداقه قرار گرفته زيرا بسياري از آنچه در بعد بيان مي شود متكي بر پيش فرضهايي مندرج در اين فصل است. همچنين شرايط تأثير نيايش به گونه‌اي نو و متفاوت از آنچه كه در غالب كتابها بيان شده مورد تحليل قرار داده و بر دو عنصر صداقت و اخلاص به عنوان شرايط اصلي تأثير دعا و نيايش تأكيد ورزيده و تلاش شده است تا ساير شروط با دليلي منطقي ذيل اين دو عنصر قرار گيرد. آنچه در اين گفتار مورد تأكيد بوده آن است كه تمام آثار تربيتي متوقف بر نيايش كه در اين رساله مي‌آيد منوط به رعايت اين شرايط است.
فصل دوم نوشته، اختصاص به نيايش و آثار فردي آن دارد و طبقه‌بندي اين آثار در سه بخش به ترتيب آثار نيايش بر احساس و گرايش، آثار نيايش بر بينش و نگرش، آثار نيايش بر جسم صورت گرفته و در هر بخش آثار اختصاصي آن به صورتي مفصل بيان و تشريح شده است.
در فصل سوم و در ادامه تبيين موضوع رساله، اين فصل به يكي ديگر از آثار فوق العاده نيايش يعني نيايش و آثار اجتماعي آن پرداخته و از آثاري نظير از بين رفتن خودخواهي و رشد بعد اجتماعي و روحيه مردم‌گرايي، تقويت روحيه مسئوليت‌پذيري، قانون مداري و اخلاق در اجتماع، توجه به معضلات و مشكلات اجتماعي و دغدغه اصلاح آن، تقويت روحيه وظيفه‌شناسي نسبت به امام و اطاعت از حاكم جامعه، ايجاد وحدت و همبستگي اجتماعي، سخن به ميان آورده است.
خاتمه كتاب نيز به بيان مختصر برخي از آداب دعا و مواردي كه نيايشگر غير از شرايط دعا براي تكميل اثر گذاري تربيتي نيايش، بايد به آن توجه كند، پرداخته است.
