(أَنَاخَاتِمُ الْأَوْصِیَاء وَبِی یَدْفَعُ اللَّهُ الْبَلَاء) شباهتهای امام زمان(عج) به پیامبر اكرم(ص) بسیار است. و در آیینه روایات و زیارات بارها این ویژگی ها مورد توجه قرار گرفته است. رحمت، خاتمیّت، امنیت بخشی و . . .
در روایات بسیاری به اوصاف مشترك و شباهتهای امام زمان(عج) به پیامبر اكرم(ص) اشاره شده است. ما در این نوشتار به بعضی از این ویژگیها اشاره مینماییم:
رحمت:
خداوند متعال وجود نازنین پیامبر اكرم (ص) را رحمتی برای عالمیان میداند؛ (وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمینَ)؛[1] و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم. امام زمان(عج) نیز به این صفت زیبندهاند: “السَّلَامُ عَلَیْكَ أَیُّهَا الْعَلَمُ الْمَنْصُوبُ وَ الْعِلْمُ الْمَصْبُوبُ وَ الْغَوْثُ وَ الرَّحْمَةُ الْوَاسِعَة”؛[2] سلام بر تو ای پرچم برافراشته … و رحمت گستردة الهی.
حجت الهی:
در رابطه با پیامیر چنین خطاب آمده كه: “السَّلَامُ عَلَیْكَ یَا حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِین”سلام برتو ای حجت خدا بر اولین انسان ها تاآخرین آن ها؛[3] امام زمان (عج) نیز با لقب حجة الله مورد خطاب قرار گرفتهاند: “السَّلَامُ عَلَیْكَ یَا حُجَّةَ اللَّه”.[4]
نور خدایی:
پیامبر(ص) نور خدایی است: “السَّلَامُ عَلَیْكَ یَا نُورَ اللَّهِ الَّذِی یُسْتَضَاءُ بِه”[5] سلام بر تو، ای نور روشنایی بخش خداوند.[6] در زیارت روز جمعه نیز خطاب به امام زمان(عج)این گونه آمده است: “السَّلَامُ عَلَیْكَ یا نُورَاللهِ الّذِی یَهْتَدی بِه المُهْتَدُون”؛ سلام بر تو ای نور خداوند كه هدایت جویان به وسیله او هدایت میشوند.
دعوت كننده به سوی خداوند متعال:
خداوند در قرآن خطاب به رسول مكرمش میفرماید: (یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذیراً وَ داعِیاً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنیراً)؛[7] ای پیامبر! ما تو را گواه فرستادیم و بشارت دهنده و انذار كننده، و تو را دعوت كننده به سوی خدا به فرمان او و چراغی روشنی بخش قرار دادیم.
در مورد امام عصر(عج) نیز آمده است: “السَّلَامُ عَلَیْكَ یَا دَاعِیَ اللَّه”؛[8] سلام بر تو ای دعوت كننده خلق به سوی خدا.
خاتمیّت (حُسن ختام):
(ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلیماً)؛[9] محمد(ص) پدر هیچ یك از مردان شما نیست، ولی رسول خدا و آخرین پیامبران است و خداوند به همه چیز آگاه است.امام مهدی(ع) نیز در معرفی خود میفرمایند: “أَنَا خَاتِمُ الْأَوْصِیَاءِ وَ بِی یَدْفَعُ اللَّهُ الْبَلَاءَ عَنْ أَهْلِی وَ شِیعَتِی”؛[10] من آخرین از جانشینان پیامبر هستم و بواسطة من خداوند بلا را از اهل و شیعیانم برمیدارد.
امنیت بخشی:
با وجود رسول خدا امت او در امنیت بودند: (وَ ما كانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فیهِمْ)؛[11] (ای پیامبر!) تا تو در میان آنها هستی، خداوند آنها را مجازات نخواهد كرد.
امام زمان(عج)نیز در وصف وجودی خویش میفرمایند: “إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ كَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ”؛[12] به درستی كه من امنیت بخش اهل زمین هستم، همانگونه كه ستارگان امنیت بخش اهل آسمانند.