چكيده
امام زمان(عج) آن گونه از قرآن و روايات نبوي و اهل بيت(ع) استفاده ميشود داراي اهداف و آرمانهاي بسيار بلندي است كه قرار است در عصر ظهور آنها را در سطح جهان پياده نمايد،آرمان هايي كه فقط با امدادهاي غيبي و به توسط مردي الهي همچون او قابل پياده شدن است. ولي اين به آن معنا نيست كه در عصر غيبت هيچ مرتبة از آن آرمانها قابل پيامده شدن نيست، ما ميتوانيم در سطوح مختلف جامعه و در قشرهاي مختلف جلوه هايي از آنها را با الگو گرفتن از حضرت مهدي(عج) و يارانش پياده كنيم تا زمينهساز ظهور او گرديم. يك قشر مهم از اقشار جامعه بانوان هستند كه ميتوانند با الگو گرفتن از آرمانهاي بلند مهدوي جامعه اي مهدوي در حد خود و در عصر غيبت پياده كنند، و اين با برداشت پيام هايي است كه از فرهنگ مهدويت به دست ميآيد، موضوعي كه ما در اين مقاله در حدّ وسع و توانمان به آن ميپردازيم.
مقدمه
گاهي اين سوال در ذهن انسان، تداعي ميشود كه آيا بحث از مهدويت و فرهنگ مهدوي، صرفا جنبة تاريخي دارد؛ يا ميتوان مباحث مهدويت را به روز كرده، و جنبة كاربردي به آن داد. بايد اشاره كرد كه ميتوان، در عصر پيش از ظهور، پرتويي از جامعة مهدوي را با اجراي درصدي از اهداف ظهور ايجاد كرد؛ چرا كه رسيدن به اهداف عالي ظهور، تنها در هنگام ظهور حضرت مهدي(عج) ممكن است. اين مطلب را با چند مقدمه ميتوان اثبات نمود:
1. زمينه سازي براي ظهور
از آنجا كه غيبت حضرت مهدي(عج) از ناحية ما بوده1؛ ما نيز در ظهور او موثر خواهيم بود، و اين امر تنها با به كار بردن اهداف حضرت مهدي(عج) گرچه در سطح محدود ـ تحقق خواهد يافت. بنابراين در روايتي از پيامبر(ص) آمده است: ( قومي از مشرق زمين، خروج ميكنند كه زمينهساز سلطنت و حكومت مهدي(عج) خواهند بود)2 . اين آماده سازي ميتواند در زمينة فرهنگ و عقلانيت مردم باشد، كه در صورت بالا رفتن سطح آن ، زمينه براي ظهور حضرت، فراهم خواهد شد. از امام باقر(ع) نقل شده است كه فرمود: ( چون قائم ما، قيام كند؛ دستش را بر سر بندگان ميگذارد و عقول آنها را متمركز ساخته و اخلاق را به كمال ميرساند)3 . از اين حديث استفاده ميشود كه كار حضرت مهدي(عج)، تكميل نقص عقول و اخلاق مردم است تا از معارف الهي بهره مند شوند. در نتيجه اين مردم هستند كه با تلاش خود و بالا بردن سطح علم، اخلاق و فرهنگ جامعه ميتوانند زمينهساز ظهور كلي حضرت شوند تا به واسطة آن به كمال عقلاني نهايي برسند.
2. الگوگيري از حكومت مهدوي
امام زمان(عج)، رهبر و الگوي كامل براي شيعيان است و لذا مردو زن وظيفه دارند تا در حد امكان، از اهداف بلند آن حضرت بهره برده و خود را به او نزديك نمايند. بنابراين ما ميتوانيم با سرمشق قرار دادن اهداف عالي آن بزرگوار، جامعهاي مهدوي ـ هرچند محدود ـ ايجاد نماييم.
3. منتظران مصلح، خود صالحاند.
كساني كه در انتظار مصلح جهاني به سر ميبرند، خود بايد صالح باشند و اين با پياده كردن اهداف قيام حضرت مهدي(عج) در جامعه ـ هر چند در سطح محدود ـ ميسر ميشود.
وجود زنان در ميان اصحاب حضرت مهدي(عج)
در رابطه با اصحاب حضرت مهدي(عج)كه راجع به زنان است، دو روايت وجود دارد كه در يكي از آنها اشاره به وجود سيزده زن در بين اصحاب حضرت دارد و در ديگري پنجاه زن. ممكن است كه جمع بين دو دسته، اين گونه باشد كه مجموع اصحاب حضرت مهدي(عج) از زنان، پنجاه نفر است كه سيزده نفر آنها، كساني هستند كه رجعت كرده و از قبر، سر بر ميآورند و در حكومت حضرت، سهيم خواهند بود.
1. مفضل بن عمر ميگويد: از امام صادق(ع) شنيدم كه ميفرمود:( همراه قائم(عج) سيزده زن وجود دارد. عرض كردم، از آنها در چه كاري بهره ميگيرد؟ فرمود: آنان مجروحان را مداوا كرده و از آنها پرستاري ميكنند؛ همانگونه كه زنان همراه رسول خدا(ص)، چنين ميكردند. عرض كردم: نام آنها را براي من بگو! حضرت فرمود: قنوا، دختر رشيد، ام ايمن، حبابه والبيه، سميه مادر عمار بن ياسر، زبيده، ام خالد احمسيه، ام سعيد حنفيه، وصبانه ما شطه و ام خالد جهنيه)4.
2. جابر بن يزيد جعفي از امام باقر(ع) نقل كرده است كه فرمود: ( به خدا سوگند! سيصد و بيشتر از ده نفر ميآيند كه در ميان آنها، پنجاه نفر زن وجود دارد. آنان در مكه بدون وقت مقرر، اجتماع ميكنند؛ دسته هايي همانند ابرهاي پاييز، بعضي پشت سر بعضي ديگر. و اين همان آيهاي است كه خداوند فرمود: هر كجا باشيد خداوند تمام شما را خواهد آورد؛ زيرا او بر هر چيزي قادر است.)5
اگر چه اين روايت را عياشي، مرسلا نقل كرده است، ولي نعماني و ديگران، آن را با چند طريق كه برخي از آنها صحيح است نقل كرده اند6.
پيامهاي مهدوي
از آنجا كه امام زمان(عج)، امام، رهبر و ولي هر زن و مرد مسلمان شيعي است؛ لذا عصر ظهور حضرت مهدي(عج) و رفتار آن حضرت(عج) ميتواند، الگودهي براي زنان نيز باشد و آنان نيز ميتوانند با اجراي آن اهداف، جامعهاي مهدوي را در اين عصر ـ كه عصر غيبت است ـ پياده نمايند. اينك به برخي از اين پيامها كه از روايات استفاده ميشود اشاره ميكنيم:
1. شركت در مسائل اجتماعي
هر گاه جامعه به حدي رسيد كه زنان و مردان به تكامل عقلاني و اخلاقي رسيدند؛ زنان نيز ميتوانند در مسائل سياسي و اجتماعي جامعه با حفظ شؤونات اسلامي شركت كنند و همانند مردها سهمي را ايفا نمايند. اين معنا با جمع بين دو دسته روايات، به دست ميآيد:
الف: رواياتي كه دلالت بر تكامل عقلاني و اخلاقي انسانها در عصر ظهور دارد7.
ب: رواياتي كه دلالت بر وجود زنان در بين 313 نفر اصحاب حضرت دارد8.
2. مشاركت در انسجام اسلامي
يكي از اهداف حضرت مهدي(عج) ايجاد وفاق و انسجام اسلامي است. لذا در دعاي ندبه ميخوانيم: ( كجاست آن كسي كه گفتار را بر تقوا جمع ميكند9 ). زنان جامعة اسلامي نيز با الگو گرفتن از امام خود در حدّ توان خود ميتوانند در اين هدف مهم در عصر غيبت سهيم باشند.
3. احياي سنتهاي فراموش شده
زنان نيز ميتوانند، سنتهاي فراموش شده را احيا كنند؛ همانگونه كه دربارة حضرت مهدي(عج) ميخوانيم: ( … او دستورات فراموش شدة قرآن و سنت را احيا ميكند10 ).
4. تعليم قرآن
زنان نيز ميتوانند همانند حضرت مهدي(عج) معلم قرآن باشند؛ همان كه دربارة حضرت آمده است: ( … آن گونه كه قرآن نازل شده، به مردم ميآموزد …11).
5. تربيت افراد
يكي از كارهايي كه امام زمان(عج) بعد از ظهور، انجام ميدهد، تكميل اخلاقيات مردم است. بنابراين در روايتي كه از امام باقر(ع) نقل شده است ميخوانيم: ( خداوند متعال، به واسطة حضرت مهدي(عج) اخلاق مردم را كامل ميكند12 ).
زنان نيز ميتوانند فرزندان خود و نيز خود را، با تعليمات اخلاقي تربيت كرده و آنان را به كمال برسانند.
6. تلاش در جهت رفع گرفتاريهاي مردم
يكي از اسامي حضرت مهدي(عج) ( غوث) است. در حديثي ميخوانيم: ( مهدي در ميان امت من، خروج ميكند و خداوند او را به فرياد مردم ميرساند13 ). زنان نيز ميتوانند با اقتدا به الگوي خود، حضرت مهدي(عج) فرياد رس گرفتاران، در حد امكان باشند.
7. اصلاح جامعه
زنان نيز ميتوانند با الگوگيري از حضرت مهدي(عج) در حد وسع خود، در اصلاح جامعه كوشا باشند؛ همان طور كه درباره حضرت مهدي(عج) آمده است: ( خداوند متعال، به واسطة او هر آنچه قبل از او فساد بوده، اصلاح خواهد كرد14).
8. اهل عمل بودن
زنان براي تربيت اولاد و افراد جامعه بايد خود اهل عمل باشند، و تنها به خير و تقوا اشاره نمايند؛ همان گونه كه سيرة حضرت مهدي(عج) در دعوت به حق، اين گونه است. لذا از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمودند: ( … او به تقوا اشاره كرده و خود عمل به هدايت ميكند…15 ).
9. ايجاد عشق، در عبادت افراد
زنان بايد همانند حضرت مهدي(عج) اولاد و افراد جامعه را عاشق عبادت كرده و كاري كنند كه افراد تحت تربيت آنها عبادت را دوست دارند. از پيامبر(ص) نقل شده است كه فرموند: ( … حضرت مهدي(عج) دلهاي بندگان را، عاشق عبادت ميكند …16 ).
10. آزادي مردم از بندگي هواي نفس
زنان بايد سعي كنند تا افراد تحت تربيت خود را از بندگي هواي نفس برهانند؛ همان گونه كه در مورد حضرت مهدي(عج) ميخوانيم: ( … خداوند به واسطة او، ذلت بردگي ( هواي نفس) را از گردنهاي شما، بر ميدارد17 ).
11. گسترش عدل
زنان نيز با الگوگيري از حضرت مهدي(عج) ميتوانند در گسترش عدل كوشا باشند؛ چنان كه در روايات آمده است: ( آگاه باشيد! به خدا سوگند، به طور حتم، حضرت مهدي(عج) عدالتش را داخل خانههاي شما خواهد كرد؛ همان گونه كه گرما و سرما داخل خانههاي شما خواهد شد18 ).
12. برپايي نماز
زنان بايد در حد توانايي خود، در برپايي نماز كوشا باشند؛ همان طور كه از اهداف حضرت مهدي(عج)، برپايي نماز است. از زيدبن علي، نقل شده است: ( هنگامي كه قائم آل محمد(عج)، قيام كند، ميفرمايد:اي مردم! ما كساني هستيم كه خداوند در قرآن وعدة آنان را به شما داده است؛ آن جا كه فرمود: كساني كه اگر ما در روي زمين به آنان امكانات دهيم نماز را به پا، ميدارند…19 ).
13. امر به معروف و نهي از منكر
در روايتي دربارة اصحاب حضرت مهدي(عج) از زنان و مردان آمده است: ( آنان، امر به معروف و نهي از منكر ميكنند20 ). بنابراين اگر زنان جامعة اسلامي ميخواهند در راه حضرت مهدي(عج) و اصحاب او باشند، بايد اين دو فريضه را احياء نمايند.
14. اهل تلاش بودن
زنان بايد از اصحاب حضرت مهدي(عج) الگو گرفته و اهل كوشش و تلاش باشند؛ همان گونه كه از رسول خدا(ص) نقل شده است كه دربارة اصحاب حضرت مهدي(عج) فرمود: ( خداوند براي او از دورترين كشورها به تعداد اهل بدر ( 313 نفر) جمع ميكند، كه همگي اهل كوشش و تلاش در راه اطاعت خدا هستند21 ).
15. شروع كارها با توكل بر خداوند
بانوان بايد كارهاي مهم زندگي را با اتكا به خداوند شروع كرده است و با رفتن به اماكن مهم، اقدام به عمل نمايند؛ همان گونه كه حضرت مهدي(عج)از مكه ظهور مينمايد. از امام باقر(ع) نقل شده است كه فرمودند: ( … آنگاه، مهدي(عج) در وقت عشاء ، در مكه ظهور ميكند…22 ). اين كه از مكه ظهور ميكند، در حقيقت به معناي توكل بر خداوند متعال است.
16. سعي در گسترش علم
زنان نيز ميتوانند در گسترش علم در سطح جامعه در حد امكان، كوشا باشند، همان طور كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمود: ( … خداوند عزوجل، به واسطة او زمين را بعد از تاريكي، پر از نور كرده و پس از ظلم، پر از عدل نموده و پس از جهل، پر از علم خواهد كرد23 ).
17. نوآوري در علم
بانوان مسلمان نيز ميتوانند در حد توان و امكان خود، نوآوري داشته باشند. از امام باقر(ع) نقل شده است كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمودند: ( و چون خروج كند، به امر جديد و كتاب جديد و سنت جديد و قضاوت جديد قيام نمايد… 24 ).
18. تواضع و فروتني نسبت به برادران ديني
بانوان بايد نسبت به هم نوعان ديني خود، متواضع باشند. همان طور كه دربارة حضرت مهدي(عج) از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند: ( در برابر مومنان، ذليل و در مقابل كافران، عزيزند25 ).
19. از تنهايي نهراسيدن
هر گاه انسان، حق را يافت؛ گرچه پيروان آن كم است، نبايد از تنهايي يا كمي افراد، به خود ترس راه دهد. دربارة حضرت مهدي(عج) ميخوانيم: ( حق با ماست، هر كس از ما كناره گيرد ما را به وحشت نمياندازد26 ).
20. همكاري با مصلحان
امام زمان(عج) گرچه به تنهايي ميتواند جهان را اداره كند، ولي اهداف عالي خود را با همكاري با مصلح بزرگ، حضرت مسيح، دنبال ميكند. بنابراين در حديثي از رسول خدا(ص) آمده است: ( … عيسي بن مريم، فرود ميآيد و پشت سر او نماز ميگذارد…27 ). و اين عملكرد بسيار آموزندهاي است كه بانوان ما نيز ميتوانند از آن درس گرفته و در اين جهت به حضرت، اقتدا كنند.
21. صله رحم
دربارة حضرت مهدي(عج) از امام علي(ع) نقل شده كه از همه بيشتر صله رحم ميكند؛ آن جا كه فرمود: ( او از همه بيشتر صله رحم خواهد كرد28 ). زن مسلمان نيز با الگوگيري از حضرت مهدي(عج) بايد اين سنت مهدوي، بلكه سنت همة امامان و انبيا را احيا كند.
22. اهل شب زنده داري
دربارة اصحاب حضرت مهدي(عج) امام صادق(ع) نقل شده كه اهل شب زنده داري هستند: ( آنان مرداني هستند كه شب را نميخوابند، در نمازشان زمزمهاي چون زنبور دارند، شبها در حال قيام بر روي پاهاي خود ميايستند …29 ). از آنجا كه در ميان اصحاب امام زمان(عج) زن نيز وجود دارد. اين صفت شامل آنها نيز ميشود و پيام آن به زن مسلمان آن است كه اگر ميخواهيم در عصر غيبت از ياوران مهدي(عج) باشيم شبزنده داري را هرگز فراموش نكنيم.
23. امانت داري
بانوان شيعه بايد با الگوگيري از امام خود، امانت دار باشند؛ همان گونه كه دربارة حضرت مهدي(عج) آمده است: ( او نگه دار هر چيزي است كه نزد او به امانت گذاشته شده است30 ). زن مسلمان نيز بايد با الگو قرار دادن آنان سعي خود را در شناخت خداوند به كار بسته و خداشناس حقيقي گردد.
24. خداشناس حقيقي
اصحاب حضرت مهدي(عج) كه از آن جمله 50 زن هستند ـ همگي خداشناس و اهل توحيدند ـ دربارة آنها از امام علي(ع) نقل شده است: ( … و آنان كساني هستند كه خداشناس حقيقي بوده و اهل توحيد ميباشند31 ).
25. استفاده از روزهاي مهم
بانوان با الگوگيري از حضرت مهدي(عج) كارهاي مهم را در روزهاي مهم انجام دهند؛ همان طور كه دربارة حضرت مهدي(عج) ميخوانيم كه امام باقر(ع) فرمود: ( گويا قائم را در روز عاشورا، روز شنبه، مشاهده ميكند كه بين ركن و مقام ايستاده و در مقابل او كسي ندا ميدهد: براي خدا بيعت كنيد. در آن هنگام است كه خداوند زمين را پر از عدل ميكند؛ همان گونه كه پر از ظلم و جور شده باشد32 ).
26. اخلاص در عمل
بانوان شيعي و پيروان حضرت مهدي(عج) بايد اهل اخلاص در عمل باشند؛ همان گونه كه در بارة اصحاب حضرت مهدي(عج) از امام جواد(ع) نقل شده كه فرمودند: ( … چون براي حضرت، اين تعداد از مخلصين فراهم شود؛ خداوند امر او را ظاهر خواهد نمود …33 ).
27. نترسيدن از ملامت افراد
بانوان شيعي نبايد از ملامت افراد ملامت گر، بهراسند. آنها بايد در راه حقي كه تشخيص دادهاند، ثابت قدم باشند؛ همان گونه كه دربارة امام زمان(عج) آمده است كه فرمود: ( … در راه خدا از ملامت هيچ ملامت كنندهاي نميهراسد34 ).
28. توجيه قبل از اقدام عملي
از امام باقر(ع) نقل شده كه فرمود: (يقول القائم(عج) لأصحابه: يا قوم! انّ اهل مكة لايريدونني، و لكنّي مُرْسل اليهم لأحتجّ عليهم بما ينبغي لمثلي ان يحتجّ عليهم. فيدعو رجلاً من اصحابه فيقول له: امض الي اهل مكة فقل: يا اهل مكة! انا رسول فلان اليكم )35؛ (قائم(عج) به اصحاب خود ميگويد: اي قوم! همانا اهل مكه مرا نميخواهند، ولي من كسي را به سوي آنان ميفرستم تا بر آنها آنگونه كه سزاوار من است احتجاج نمايد. لذا يكي از اصحابش را ميخواهد و به او ميگويد: به سوي اهل مكه برو و بگو: اي اهل مكه! من فرستادة فلان (حضرت مهدي(عج)) به سوي شمايم ).
وظيفة زنان جامعة اسلامي نيز آن است كه هنگام تربيت فرزندان خود يا ديگران، ابتدا آنها را توجيه كنند و در صورتي كه توجيه آنان جواب نداد با ملاحظة مراحل دست به اقدام عملي بزنند.
29. مقابله با انحرافات
از امام علي(ع) نقل شده كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمود: ( در آخر زمان او خروج ميكند و انحرافاتي كه در حق پديد آمده اصلاح خواهد كرد )36.
زنان نيز در جامعة اسلامي بايد به مولاي خود اقتدا كرده و در حدّ توان خود در راستاي اين هدف گرچه در سطحي محدود كوشا باشند تا زمينهساز ظهور گردند.
30. هتك حرمت افراد ممنوع
از امام علي(ع) نقل شده كه از جمله اموري كه حضرت مهدي(عج) بر آن با اصحاب خود كه از آن جمله بانوان هستند پيمان ميبندد هتك حرمت نكردن افراد است، آن جا كه ميفرمايد: (آنان بر اصولي با حضرت بيعت ميكنند كه از آن جمله اين است كه هتك حرمت فرد آبرومندي را نكنند و كسي را سبّ و دشنام ندهند و به منزلي هجوم نياورند و كسي را به جز به حقّ نزنند ).37
بانوان نيز بايد مواظب رفتار و گفتار خود بوده و هتك حرمت شخص آبرومندي را ننمايند و بي جهت به كسي ناسزا نگويند و .
31. نخوردن مال يتيم
از امام علي(ع) نقل شده كه حضرت مهدي(عج) از جمله پيمان هايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت ميبندد نخوردن مال يتيم است، آن جا كه ميفرمايد: ( من با شما هستم در صورتي كه مال يتيم را [بيجهت] نخوريد ).38
اين وظيفه نيز ميتواند براي ياوران حضرت مهدي(عج) و پيروان او آموزندگي داشته و با پيروي از آن از اصحاب آن حضرت(عج) در عصر غيبت باشند.
32. گواهي با علم
از امام علي(ع) نقل شده كه حضرت مهدي(عج) از جمله پيمانهايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت ميبندد گواهي ندادن بدون علم است، آن جا كه ميفرمايد: (من با شما هستم در صورتي كه بر چيزهايي كه به آن علم نداريد گواهي ندهيد ).39
همه از آن جمله بانوان اسلامي وظيفه دارند تا چيزي را كه ندانسته و از آن اطلاعي ندارند گواهي ندهند.
33. دشنام دادن ممنوع
از امام علي(ع) نقل شده كه حضرت مهدي(عج) از جمله پيمانهايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت ميبندد دشمنان ندادن به مردم است، آن جا كه ميفرمايد: (من با شما هستم در صورتي كه كسي را دشنام ندهيد ).40
بانوان مهدوي بايد با الگو گرفتن از حضرت مهدي(عج) مواظب زبان خود بوده و بي جهت كسي را دشنام نداده و ناسزا نگويند.
34. اطعام به مساكين
از پيامبر(ص) نقل شده كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمود: (گويا مهدي با دستان خود به مساكين كره ميدهد).41
و نيز نقل شده كه فرمود: (نشانة مهدي(عج)، آن است كه او بر كارگزاران خود سخت گرفته و با مال خود جود خواهد كرد و به مساكين رحم خواهد نمود).42
بانوان اسلامي نيز ميتوانند با الگو گرفتن از سيرة مهدوي در حدّ توان خود به مساكين اطعام داده و حتي به مستمندان با دستان خود غذا دهند تا به جامعة خود رنگ و بوي مهدوي دهند.
35. آبادي معنوي جامعه
از پيامبر(ص) نقل شده كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمود: ( به قائم از شما زمين خود را به تسبيح و تحليل و تقديس و تبكير و تمجيدم آباد خواهم كرد ).43
از دامنزن است كه مرد به معراج ميرود. زنان جامعه ميتوانند با تربيت معنوي فرزندان و اعضاي خانوادة خود در تشكيل جامعهاي معنوي در حدّ و محدوديت خود سهيم باشند، گرچه حدّ كامل آن اختصاص به عصر ظهور دارد.
36. شركت نهضت سوادآموزي
از پيامبر(ص) نقل شده كه دربارة عصر غيبت فرمود: (زود است كه فتنه هايي پيدا شود به حدّي كه انسان صبح هنگام مؤمن است ولي عصر هنگام كافر ميشود مگر كسي كه خداوند او را با علم زنده كرده است).44
زنان جامعه نيز ميتوانند در راستاي زنده كردن جامعه از راه سوادآموزي و فراگيري دانش و معرفت، سهم به سزايي داشته باشند.
37. خلف وعده ممنوع
از پيامبر اكرم(ص) نقل شده كه دربارة حضرت مهدي(عج) فرمود: ( اگر از دنيا تنها يك روز باقي مانده باشد خداوند آن روز را طولاني ميكند تا مردي از اهل بيتم مالك زمين گشته و كارهاي مهم به دست او انجام گردد. او اسلام را ظاهر كرده و خلف وعده نميكند ).45
بانوان جامعة اسلامي بايد با الگو گرفتن از حضرت مهدي(عج) و آرمانهاي بلند او و در راستاي زمينه سازي ظهور اهل وفاي به عهد باشند تا از ياران حضرت در عصر ظهور باشند.
38. رفع اختلاف از بين شيعيان
از امام حسين(ع) نقل شده كه فرمود: (آن آمري كه انتظارش را ميكشيد تحقق نمييابد تا اين كه شما از يكديگر بي زاري جسته و در صورت يكديگر آب دهان بيندازيد و بر ضد همديگر گواهي داده و يكديگر را لعن كنيد). به حضرت عرض كردم: ايا در آن زمان خيري نيست؟ امام حسين(ع) فرمود: (تمام خير در آن زمان است؛ چرا كه قائم ما قيام كرده و تمام اين امور را دفع خواهد كرد).46
نتيجه
انسانها در سطوح مختلف جامعه ميتوانند با الگو گرفتن از سيرة حضرت مهدي(عج) و كارگزاران او و عمل كردن به آرمان هايبلند مهدوي جامعه اي با رنگ و بوي عصر ظهور در حدّ و توان خود ايجاد نماييم. و از آن جا كه زنان و بانوان يكي از اركان مهم و اساسي جامعه اند لذا ميتوانند در تحقق اين جامعة مهدوي در عصر غيبت سهم به سزايي داشته باشند.
پي نوشت ها :
1. خواجه نصير الدين طوسي (ره) ميفرمايد: ( وجوده لطف و تصرفه لطف آخر و عدمه منا) ؛ وجود او لطف و تصرف او لطفي ديگر و نبود تصرف از ناحية ماست. (كشف المراد، ص490- 491)
2. ( يخرج قوم من المشرق يوطئون للمهدي سلطانه) سنن ابن ماجه، ج2، ح 4088 و
3. ( اذا قام قائمنا وضع يده علي رؤوس العباد فجمع به عقولهم و اكمل به اخلاقهم) بحار الانوار، ج52، ص336، ح71.
4. (سمعت ابا عبد الله (ع) يقول: يكون مع القائم ثلاث عشر إمرأة. قلت: و ما يصنع بهن؟ قال: يداوين الجرحي و يقمن علي المرضي، كما كنّ مع رسول الله (ص). قلت: فسمهن لي! قال: القنواء بنت رشيد، و ام ايمن، و حبابة الوالبية، و سمية ام عمار بن ياسر، و زبيدة، و ام خالد الأحمسية، و ام سعيد الحنفية، و صبانة الماشطة و ام خالد الجهنية) دلائل الامامة، ص259 و اثبات الهداة، ج3، ص575.
5. (يا جابر! و يجئ والله ثلاثمائةو بضعة عشر رجلا فيهم خمسون امراة، يجتمعون بمكة علي غير ميعاد، قَزَعا كقزع الخريف يتبع بعضهم بعضا، و هي الآية التي قال الله: اين ما تكونوا يأت بكم الله جميعا ان الله علي كل شيئ قدير) تفسير عياشي، ج1، ص65.
6. الاختصاص، ص255؛ الارشاد، ص359؛ غيبت طوسي، ص269؛ اعلام الوري، ص427؛ الخرائج، ج3، ص1156؛ عقد الدرر، ص49؛ اثبات الهداة، ج3، ص548 و بحار الانوار، ج51، ص56 و ج52، ص212.
7. بحار الانوار، ج52، ص 336، ح71.
8. تفسير عياشي، ج1، ص65.
9. (اين جامع الكلمة علي التقوي) مفاتيح الجنان، دعاي ندبه.
10. ( و يحيي ميت الكتاب و السنة) نهج البلاغه، خطبه 138.
11. ( يعلمون الناس القرآن كما انزل ) بحار الانوار، ج52، ص 362، ح139.
12. ( و اكمل به اخلاقهم ) بحار الانوار، ج52، ص336، ح71.
13. (يخرج المهدي (عج) في امتي، يبعثه الله غياثا للناس) كشف الغمه، ج2، ص470.
14. (يصلح الله تعالي به كل ما افسد قبله) البرهان، متقي هندي، ص132.
15. ( يشير بالتقي و يعمل بالهدي ) بحار الانوار، ج52، ص269، ح158.
16. ( يملأ قلوب العباد عبادة ) بحار الانوار، ج51، ص74، ح24.
17. ( به يخرج ذل الرق من اعناقكم) بحار الانوار، ج51، ص75، ح29.
18. (أما والله! ليدخلن عدله جوف بيوتهم كما يدخل الحر و البرد) بحار الانوار، ج52، ص362، ح131.
19. (اذا قام القائم من آل محمد يقول: ايها الناس! نحن الذين وعدكم الله في كتابه : الذين ان مكناهم في الارض اقاموا الصلاة ) بحار الانوار، ج52، ص373، ح166.
20. (و يأمرون بالمعروف و ينهون عن المنكر) منتخب الأثر، ص581، ح4
21. (يجمع الله له من اقامي البلاد علي عدة اهل بدر، كل ادون، مجدون في طاعته) بحار الانوار، ج52، ص310
22. ( ثم يظهر المهدي بمكة عند العشاء ) سيوطي، الحاوي للفتاوي.
23. ( يملأ الله عزوجل به الارض نورا بعد ظلمتها و عدلا بعد جورها و علما بعد جهلها) اكمال الدين، ص260.
24. (اذا خرج يقوم بامر جديد و كتاب جديد، و سنة جديدة و قضاء جديد ) بحار الانوار، ج 52، ص230، ح96.
25. (اذلة علي المومنين، اعزة علي الكافرين) نعماني، غيبت، ص316، باب 21، ح12.
26. (الحق معنا، فلن يوحشنا من قعد عنا) بحار الانوار، ج53، ص178، ح9.
27. ( فينزل عيسي بن مريم فيصلي خلفه ) فرائد المسلمين، ج2، ص312.
28. ( و اوصلكم رحما) نعماني، غيبت، ص212، باب 13، ح1.
29. ( رجال لا ينامون الليل، لهم دوي في صلاتهم كدوي النحل يبيتون قياما علي اطرافهم ) بحار الانوار، ج52، ص308.
30. ( الحافظ لما استودع) بحار الانوار، ج52، ص 269، 158.
31. ( و هم الذين و حدوا الله حق توحيده ) بشارة الاسلام، ص259.
32. (كاني بالقائم يوم عاشوراء يوم السبت قائما بين الركن و المقام ينادي البيعة لله، فيملأها عدلا كما ملئت ظلما و جورا) طوسي، غيبت، ص453، ح459.
33. ( فاذا اجتمعت له هذه العدة من اهل الاخلاص اظهر الله امره ) كمال الدين، ج2، ص377.
34. ( ولايأخذه في الله لومة لائم) بحار الانوار، ج52، ص354، ح114.
35. بحارالانوار، ج52، ص307، باب26، ح81.
36. (يخرج في آخرالزمان، يقيم اعوجاج الحق ) بحارالانوار، ج42، ص215، ح16.
37. (يبايعون علي الاّ يهتكوا حريماً محرماً و لايسبّوا مسلماً و لايهجموا منزلاً و لايضربوا احداً الاّ بالحق ) منتخب الأثر، ص183، باب3، ح5.
38. ( انا معكم علي ان لاتأكلوا مال اليتيم ) منتخب الأثر، ص154.
39. ( انا معكم علي ان لاتشهدوا بغير ماتعملون ) منتخب الأثر، ص154.
40. ( انا معكم علي ان لاتشتمون ) منتخب الأثر، ص154.
41. (المهديّ كانّما يُلْعِق المساكين الزُّبْد) منتخب الأثر، ص36، عقد الدرر، ص36.
42. (علامة المهدي: ان يكون شديداً علي العمّال، جواداً بالمال، رحيماً بالمساكين) مصنف ابن ابي شيبة، ج15، ص199، ح19498.
43. ( و بالقائم منكم أعمر أرض بتسبيحي و تهليلي و تقديسي و تكبيري و تمجيدي ) بحارالانوار، ج18، ص341، ح49، امالي صدوق، ص504، مجلس92، ح4.
44. ستكون فِتَن؛ صبح الرجل فيها مؤمناً و يمسي كافراً، الاّ من احياه الله بالعلم) المعجم الكبير، طبراني، ج8، ص278، ح7910.
45. ( لو لم يبق من الدنيا الا يوم واحد لطول الله ذلك اليوم حتي يملك رجل من اهل بيتي تجري الملاحم علي يديه، و يظهر الاسلام، لايخلف وعده ) بحارالانوار، ج51، ص83، ح28، عقدالدرر، ص62.
46. (لايكون الأمر الذي تنتظرونه حتي يبرأ بعضكم من بعض و يتفل بعضكم في وجوه بعض، و يشهد بعضكم علي بعض بالكفر و يلعن بعضكم بعضاً.فقلت له: ما في ذلك الزمان من خير؟ فقال الحسين(: الخير كلّه في ذلك الزمان، يقوم قائمنا و يدفع ذلك كله) غيبت، نعماني، ص206.
پدیدآورنده: علي اصغر رضواني