رسالة علمي سطح 3
مهدويّت در دايرة المعارفهاي غربي
استاد راهنما:
حجتالاسلام والمسلمين دكتر بهروزي لك (زيد عزه)
استاد مشاور:
حجتالاسلام والمسلمين دكتر سليميان (زيد عزه)
محقق:
حميد سعادت
مباحث مربوط به مهدي موعود (علیه السلام) همواره مورد توجه انديشمندان مسلمان بوده است. به موازات تلاشهای صورت گرفته در تبيين صحيح آموزه هاي مهدوي، اسلام شناسان غربي هم از اين موضوع غافل نمانده و در این مورد به اظهار نظر پرداخته اند؛ اما اغلب این نظرات، سهوا و يا به عمد، از حقيقت مهدويت فاصله گرفته است؛ كه اين امر، همت مضاعف مدافعان حريم امامت را در پاسخگويي به شبهات مطرح شده، طلب مي كند؛ اما به رغم تلاشهاي انجام گرفته، روند نقد و بررسي مقالات و نوشته هاي انديشمندان غربي، خاصه آنچه در دايرةالمعارف هاي معتبر آمده، به كندي صورت پذيرفته است.
نوشته ي پيش رو، به عنوان گامی كوچك، كوشیده است تا با بررسي و نقد برخی اظهارات اسلام شناسان غربي، كه در دايرةالمعارفهاي معتبر درج گردیده، در جهت رفع ابهامات و تصحيح نگرشهاي آنان در موضوع مهدويت اقدام نماید. علت اصلی انتخاب دایرةالمعارفها را نیز می توان در شهرت علمی و گستردگی مراجعات اهل تحقیق به مقالات آن دانست. این نوشتار با پرداختن به موضوع اسلام شناسان غربي، زمينه هاي ورود آنان به مبحث مهدويت و همچنین نقاط ضعف آنها را بیان كرده و در ادامه، با بیان گوشه ای از نظرات اشتباه و یا مغرضانه آنان، ضرورت بررسی و نقد آراء مهدی پژوهان غربی را گوشزد كرده است. آنان با تبیین ناقص فرجام شناسی اسلامی، شبهه «اقتباس» مهدویت از سایر ادیان ابراهیمی را مطرح كرده اند و با اكتفا به روش تاریخی نگری در پرداختن به مباحثی از قبیل سیر به كارگیری واژه مهدی و همچنین برجسته سازی مباحث اختلافی میان شیعه و سنی در زمینه مهدویت، به موضوع مدعیان دروغین پرداخته و آن را بهانه ای برای فتنه انگیز و «غیر اصیل» خواندن مهدویت قرار داده اند. تلاش نگارنده برآن بوده تا براي ايجاد انسجام در متن پژوهش، ابتدا محورهاي اصلی و مشترك را در مقالات مورد نظر شناسايي كرده و سپس در قالب پنج فصل، به نقد و بررسي آن بپردازد.
كليدواژه ها: مهدي، مهدويت، دايرةالمعارفهای غربی، مستشرقان، اسلامشناسان غربی.